Door mensen die rondlopen met droge ogen worden klachten vaak flink onderschat. Droge ogen is niet slechts een gevoel, maar een serieuze – en meestal chronische – aandoening waarbij vroegtijdig onderzoeken raadzaam is.
Droge ogen is een aandoening van het oogoppervlak waarbij het oog niet genoeg beschermd is tegen uitdroging. Deze aandoening kan zichzelf verergeren en in stand houden. Een soort vicieuze cirkel van droge ogen dus; dat is ook waarom het meestal chronisch is. Vroege klachten die kunnen duiden op droge ogen zijn irritatie, een zanderig gevoel, droogte of branderigheid.
“Het is een vrij onbekende aandoening”, licht oogarts en droge ogen expert dr. Jelle Vehof toe. “Mensen denken vaak simpelweg ‘dat hoort bij mij, dat gevoel.’ Ze herkennen het niet als een aandoening. Maar ik adviseer dat als je gehinderd bent in het dagelijks leven: laat je onderzoeken! Vooral omdat de aandoening vaak chronisch wordt. Dus hoe eerder je je kan laten behandelen, hoe minder last je ervaart in de toekomst.”
Mogelijke oorzaken en oplossingen
Er zijn tal van oorzaken voor droge ogen. Erfelijkheid verklaart dertig tot veertig procent van de klachten. Daarnaast zijn contactlenzen, dermatologische aandoeningen en omgevingsfactoren zoals droge lucht of lage luchtvochtigheid mogelijke oorzaken én factoren in het verergeren van droge ogen. Schermgebruik is mogelijk een toenemende boosdoener. Eén van de belangrijkste preventieve maatregelen is de 20-20-20-regel: twintig minuten schermtijd betekent twintig seconden wegkijken naar een afstand van ‘twenty feet’ (zes meter, red.). Een ander belangrijk advies is om oogleden goed schoon te houden. Bij driekwart van de gevallen speelt namelijk ook ooglidrandontsteking een rol.
Kwaliteit van leven
Vehof is tevens oprichter van Droge Ogen Kliniek Nederland, waar hij de ernst van droge ogen dagelijks meemaakt: “Ik heb zo vaak mensen huilend op consult die het leven niet meer zien zitten. Vorige week had ik nog iemand die haar ogen het liefste eruit zou willen halen om van de pijn af te zijn. Zo ver gaat het.” De aandoening heeft dus een enorme impact op de kwaliteit van leven. Zowel fysiek als mentaal en sociaal. “Deze impact, doet niet onder voor aandoeningen als reuma en COPD”, vervolgt Vehof. “Als je het vergelijkt met andere veelvoorkomende oogaandoeningen, steekt droge ogen er met kop en schouders bovenuit.”
Symptomen bij twintigers
Een diagnose van droge ogen komt op oudere leeftijd veel meer voor. Bij vrouwen twee tot drie keer zo vaak als bij mannen. Maar er speelt een verrassende – en bovendien zorgwekkende – ontwikkeling. Vehof: “Uit onderzoek in Nederland blijkt dat als je gaat vragen naar symptomen van droge ogen, deze bij mannen juist het vaakst voorkomen bij twintigers. Dat is zorgwekkend. Het is de vraag hoe die curve in de toekomst gaat doorlopen. Of het niet een epidemie is die er aan zit te komen. De aandoening is dus een probleem van jong en oud.”