Verder kijken dan de kilo’s: wat een Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) doet 

Hoe kun je blijvende veranderingen maken in je leefstijl? In een Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) krijg je niet alleen begeleiding bij voeding en beweging, maar ook bij stresshantering en gedragsverandering. 

Te zwaar zijn en de Body Mass Index (BMI). Twee dingen die vaak samen worden genoemd. “De BMI laat zien hoe je lengte en gewicht bij elkaar passen. Bij de officiële betekenis van overgewicht is dit getal belangrijk,” legt huisarts Gordon Oron uit. “Er is sprake van overgewicht bij een BMI van 25 tot 30. Bij een BMI boven de 30 noemen we het ernstig overgewicht, oftewel obesitas. Ook wordt er gekeken naar de buikomvang. In mijn praktijk kijk ik zeker ook naar hoe fit mensen zijn en hoe ze zich voelen. Want dat is evengoed belangrijk.”

Slaap, stress en zelfbeeld

Bij overgewicht gaat het inderdaad om veel meer dan alleen de BMI, verklaart ook Miranda Janssen. Zij is regiocoördinator van Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) Zuid-Holland Zuid. “De BMI of het gewicht, dat is wat je op de weegschaal ziet. En waar de zorgverzekeraar naar kijkt voor het bepalen van de effectiviteit van leefstijlinterventies”, vertelt ze. “Maar obesitas komt niet alleen door te veel en ongezond eten en te weinig bewegen. Factoren als slaap, stress en zelfbeeld spelen evengoed mee. Ook je manier van denken speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van overgewicht.” 

Lekker in je vel zitten 

Daarom is het belangrijk om eerst geestelijk fit te worden en weer lekker in je vel te zitten, meent Janssen. “Zo krijg je ruimte om een gezonde levensstijl op te bouwen; het kwijtraken van kilo’s komt daarna. Daarom ligt de focus bij een leefstijlinterventie op gedragsverandering en kijken we vooral naar de stappen die een deelnemer maakt in levenskracht. Want daarmee doorbreek je ongezonde patronen.”

Serieuze gezondheidswinst

Een leefstijlinterventie is dus geen afvalprogramma en ook geen snelle oplossing. Maar niet alle verwijzers weten dit. “Een betere voorlichting én nauwere samenwerking tussen huisartsen, POH’s, specialisten en GLI-coaches is heel belangrijk”, aldus leefstijlcoach Moree. “Bijvoorbeeld door meer met elkaar te overleggen.” GLI-coördinator Janssen bevestigt dit. “Zeker ook voor wie deelneemt. Het werkt niet motiverend als je huisarts of specialist teleurgesteld is, omdat je te weinig kilo’s bent afgevallen. Terwijl er ook bij ‘slechts’ 5 procent gewichtsverlies al serieuze gezondheidswinst kan worden behaald.”

Vooroordelen en drempels

En juist die motivatie is essentieel voor wie gezonder wil leven. Zeker omdat mensen met overgewicht vaak een hoge drempel ervaren om de eerste stap te nemen – en iets aan hun gezondheid te doen. “Vanuit de maatschappij is er een vooroordeel op te dik zijn én ook nog eens vanuit de patiënten zelf”, stelt Moree. “Veel mensen denken dat het hun eigen schuld is dat ze te dik zijn. Ze schamen zich en vinden dat ze niet moeten klagen. Dan is het een grote stap om naar de huisarts of zorgverlener te gaan. Het kan helpen om te weten waar je terecht kunt voor hulp en wat de GLI inhoudt. Kijk bijvoorbeeld eens op www.blcn.nl, daar kun je zoeken naar een gecertificeerde leefstijlcoach in de buurt. Of informeer eens bij het Leefstijlloket van je gemeente. Ik wil benadrukken: te zwaar zijn is echt niet alleen je eigen schuld. Het is een heel moeilijk probleem, waarbij blijvende verandering van je dagelijkse gewoontes nodig is. Daarbij is goede hulp essentieel – en gelukkig is die er ook!” 

Weer grip op je leven

Het moge duidelijk zijn: om overgewicht aan te pakken is er (meer) focus nodig op gedragsverandering en mentale groei. “Want dat maakt dat deelnemers meer grip krijgen op hun leven. En dát is een voorwaarde voor blijvend gewichtsverlies”, aldus GLI-coördinator Janssen. Huisarts Oron is het hiermee eens. “Het succes van een GLI zit volgens mij niet alleen in lagere cijfers. Succes wordt vooral gemeten door ervaringen, wat mensen kunnen doen. Kunnen spelen met de (klein)kinderen of eindelijk weer een flinke strandwandeling kunnen maken.” Leefstijlcoach Moree: “Precies! Weer lekkerder in je vel zitten. Dat je zo bent veranderd dat je jezelf het leven weer cadeau kunt geven. Dat is toch het allermooiste?”

Timo volgde een GLI: “De grootste winst is mijn mentale groei”

Sinds 8 jaar heeft Timo Pauw (53) diabetes type 2. Tot een paar jaar geleden had hij een BMI van ruim over de 40. In 2023 besloot hij deel te nemen aan een GLI-programma, na dringend advies van zijn internist. Van kroegavondjes en snelle happen ging Timo naar zelf koken, geregeld sporten en bewustere keuzes maken. “Wat ik het meest uit de GLI heb gehaald en geleerd? De module over ontspanning. En de confrontatie met mezelf. Ik heb geleerd tevreden te zijn met wie ik ben.” Inmiddels is er 20 procent minder Timo en is zijn BMI flink gedaald. Maar de grootste winst? Zijn mentale groei. “Ik kan nu veel beter om hulp vragen en trek sneller grenzen. Daardoor heb ik minder stress en zit ik lekkerder in mijn vel. Ook is mijn diabetesmedicatie flink verminderd. Heel prettig!”

Gordon Oron 

Huisarts 

Miranda Janssen

Regiocoördinator GLI ZHZ

Annegreet Moree – van Donk

Leefstijlcoach

Timo Pauw

Diabetes type 2 patiënt

NL24OB00100