Ons zicht is verschrikkelijk belangrijk: om onze omgeving waar te nemen, om te werken en om gevaar te constateren. Toch nemen we onze ogen misschien toch iets te vaak voor lief. Hoe zorg je voor je ogen?
Onze ogen zijn, net als ons gehoor, de belangrijkste zintuigen om de wereld om ons heen waar te nemen. Het Oogfonds is de Nederlandse stichting die zich inzet voor goed zicht door financiering van wetenschappelijk onderzoek, voorlichting en projecten op het gebied van toegankelijkheid. En dat is hard nodig meent Edith Mulder, directeur van het Oogfonds.
“Mensen beschouwen hun ogen nog te vaak als een vanzelfsprekendheid, waardoor mensen alarmsignalen niet op tijd onderkennen. Zie je flitsen of zwarte vlekken? Of zie je golven als je naar de badkamertegeltjes kijkt? Dat zijn belangrijke signalen om direct naar de huisarts te gaan. Echter, zicht dat verloren is gegaan kan in de meeste gevallen niet meer hersteld worden.
Bij veel oogaandoeningen speelt erfelijkheid een rol
Edith Mulder (Directeur Oogfonds)
Voorkomen is, ook in het geval van je ogen, beter dan genezen. Zelf kun je je ogen beschermen voor een aantal aandoeningen. Door bijvoorbeeld in de zomer net zo zorgzaam te zijn voor uw ogen als voor uw huid, verkleint u het risico op schade. UV-stralen verhogen namelijk het risico op de oogaandoeningen als staar en maculadegeneratie (MD).”
Toenemende oogproblemen
Aandacht voor de ogen en mogelijke oogproblemen is hoognodig meent Mulder: “We merken dat er steeds meer mensen oogproblemen krijgen, op verschillende niveaus. Zo constateren we een enorme toename van hoge bijziendheid onder kinderen, omdat kinderen minder buitenlicht krijgen en veel ‘dichtbij werken’ op schermpjes. Artsen spreken zelfs over een epidemie. Dat is ernstig, want hoge bijziendheid bij jongeren kan later ernstige slechtziendheid tot gevolg hebben.”
Daarnaast worden veel meer mensen in Nederland ouder, wat gevolgen heeft voor de ogen. Denk aan het ontstaan van leeftijdsgebonden maculadegeneratie, een aandoening waarbij je het midden van je gezichtsveld verliest. Mulder: “Ook dat is een groot probleem. Daarnaast hebben veel ouderen glaucoom. Hierdoor verdwijnt het perifere zicht, vaak zelfs zonder dat mensen het doorhebben. Als iemand zich steeds stoot of tegen dingen aanloopt kan dat onhandigheid zijn, maar het kan ook een signaal zijn dat er iets is met de ogen. Oplettendheid is geboden.
Tegenwoordig zijn er innovatieve oplossingen beschikbaar op de markt
Is er twijfel, ga dan zo snel mogelijk naar een specialist. Ik kan dat niet vaak genoeg benadrukken. We hebben in Nederland heel veel goede deskundigen op allerlei terreinen waar mensen bij terecht kunnen.”
Blik vooruit
Nederland is een ontwikkeld land, er gebeurt veel, maar de ogen gaan er steeds slechter uitzien. Dat komt deels door onze moderne levensstijl, waarbij kinderen toch minder buitenlicht krijgen en vaker naar een scherm kijken. Ook kan leefstijl invloed hebben op het ontstaan van andere oogziekten meent Mulder: “We weten inmiddels dat niet roken, beweging en veel groente eten een positieve invloed hebben op ons zicht. In Nederland is jarenlang gerookt, die consequenties zien we nu bij ouderen. Bij veel oogaandoeningen speelt erfelijkheid een rol. Ook daarom blijft wetenschappelijk onderzoek naar onze ogen, het ontstaan van oogziekten en behandeling ontzettend belangrijk.”
Maar gelukkig heeft onze moderne maatschappij en de bijbehorende technologische oplossingen ook positieve gevolgen voor mensen met een visuele beperking. Zo zijn er tegenwoordig innovatieve oplossingen beschikbaar op de markt, zijn en er steeds meer luisterboeken en bevatten veel apparaten een luister- en dicteerfunctie waardoor mensen met beperkt zicht gewoon de krant kunnen ‘lezen’. Mulder: “Onze samenleving is grotendeels visueel ingericht en al die nieuwe technologische ontwikkelingen voor mensen met een visuele beperking zijn meer dan welkom.”
