Als ouder wil je het beste voor je kind. Soms is het echter lastig om je kind gezonde eetgewoonten aan te leren. Voedingsdeskundige en kinderdiëtiste Patricia Ploeger legt uit waarom een goede smaakontwikkeling hierbij belangrijk is.
“De eerste twee levensjaren zijn cruciaal voor de smaakontwikkeling. Eetgewoonten worden meestal in de eerste vijf jaar ontwikkeld, waarbij de kans groot is dat deze gewoonten tot de volwassen leeftijd aanhouden. Als ouder ben je dus superbelangrijk bij het aanleren van een gezond eet- en drinkpatroon.”
Zelfs voor de geboorte is een kind bezig met smaakontwikkeling; via het vruchtwater maakt een kindje kennis met verschillende smaken en later ervaart het kind de zoetheid van moedermelk. Hierdoor ontwikkelt een kind al bepaalde smaakvoorkeuren.
Nieuwe smaken
“Tot de leeftijd van anderhalf jaar heeft een kindje zin om nieuwe smaken te ervaren. Grijp die kans dus voor de peuterpuberteit begint.” Een kind leert in de eerste anderhalf jaar, bij de overgang van vloeibaar naar vaste voeding, de losse smaken kennen, herkennen en waarderen. “Als het kind gewend is aan de afzonderlijke smaken, dan kun je als ouder combinaties maken. Is het kind gewend aan verschillende smaken? Dan is de kans groter dat een nieuw voedingsmiddel op latere leeftijd beter in de smaak valt.”
Zintuigen
Voedsel is veel meer dan alleen smaak. Ook de geur, kleur en structuur van eten speelt een rol. Bovendien proeft een baby ook via het gehoor. Het kan voorkomen dat de zintuigen in de war raken: hierdoor kunnen baby’s vrij heftig reageren als ze iets nieuws zien of proeven. De kleur van een biet kan heftig overkomen, dan beginnen baby’s te huilen of ze gooien het weg. Ook het geluid bij happen in een appel kan voor baby’s heftig zijn. Wanneer ze de peuterfase bereiken, zijn hun zintuigen minder overgevoelig. Kleuren en geluid hebben minder impact, maar structuur des te meer. De meeste peuters zullen nog eerder paarse vlaai eten dan ‘gewone’ aardbeienvlaai met stukjes erin. Wanneer eten beurs is of zwarte plekjes heeft, dan zal een peuter dat ook vaak weigeren.
Dag gezond indelen
“Een goede indeling is een gezond en regelmatig eetpatroon. Als je overstapt van vloeibare naar vaste voeding is het slim om stapsgewijs toe te werken naar een regelmatig eetpatroon. Rond zeven à acht maanden kan een ouder al regelmaat in het eetpatroon aanbrengen. Bijvoorbeeld drie maaltijden en twee tot drie tussendoortjes. Bij een regelmatig eetpatroon houd je ongeveer dezelfde tijden aan. Maak van eten (inclusief de voorbereiding) een leuke en interessante gebeurtenis. Eten is niet vies, je vindt eten lekker of niet lekker. Natuurlijk mag je kindje het eten niet lekker vinden, maar blijf het aanbieden zodat hij of zij wel kan proeven. De eerste hapjes zijn voor een baby erg wennen. Want stel je eens voor: Hoe zou jij reageren als je voor het eerst een sprinkhaan voorgeschoteld krijgt?”
Tips om je kind gezonde eetgewoontes aan te leren
– Geen eten opdringen.
– Laat kinderen meehelpen in de keuken.
– Geef peuters een eigen boodschappenkarretje of zelfs een eigen boodschappenlijstje met plaatjes van gezonde producten.
– Eet gezellig samen aan tafel met aandacht voor elkaar.
– Laat een kind zelf eten met eventueel een verfschort aan. Zo wordt je kindje een Picasso in de dop.
– Zet groenten en fruit in het zicht en binnen handbereik.
– Geef zelf het goede voorbeeld.
Onderstaande producten kun je je baby beter niet geven:
– Rauwe producten zoals kazen, vlees, vis, eieren of eindproducten waarin rauw ei verwerkt is.
– Harde kazen (te veel zout, verkeerde vetten).
– Smeerleverworst of paté (te veel vitamine A).
– Hele noten, wel in de vorm van 100% pindakaas.
– Honing i.v.m. botulismebacterie.
– Zout, omdat de kleine nieren dit nog niet kunnen verwerken.
– Gewone melk- en melkproducten; vanaf acht maanden is het wel mogelijk, wanneer je een kleine hoeveelheid als toetje serveert.