Er zijn tegenwoordig heel wat meer anticonceptiemiddelen beschikbaar dan de pil en het condoom. Een spiraaltje met en zonder hormonen, de prikpil, het staafje in de bovenarm, de pleister en de vaginale ring bijvoorbeeld. Op het mannencondoom en sterilisatie na moeten alle middelen door vrouwen worden gebruikt. Maakt dat anticonceptie een vrouwenzaak? Nee. Seks heb je met z’n tweeën, en als je nog geen kind wilt, ben je er dus samen verantwoordelijk voor dat te voorkomen. Sterker nog: mannen kunnen een belangrijke rol spelen bij een betere bescherming tegen een onbedoelde zwangerschap.
Condooms in de prullenbak
Als jongeren voor het eerst seks hebben, gebruikt meer dan 90 procent hierbij een anticonceptiemethode. Twee op de vijf jongeren doet het ‘Double Dutch’: anticonceptie én een condoom. Waar bij de eerste keer geslachtsgemeenschap ruim zeven op de tien jongeren een condoom gebruiken, wordt bij latere seksuele contacten vaker het condoom achterwege gelaten. Dat kan zijn omdat er sprake is van een vaste relatie en beiden zijn getest op een soa. Prima, maar de verantwoordelijkheid om niet zwanger te worden ligt dan dus alleen bij de vrouw.
Ongelukjes met anticonceptie
Dat een vrouw anticonceptie gebruikt, is geen garantie dat ze niet zwanger raakt. Bij vier op de tien ongeplande zwangerschappen is wel anticonceptie gebruikt, maar blijkbaar niet goed. Of er ging iets mis; meestal is de pil vergeten of is het condoom gescheurd. Daarnaast is geen enkele anticonceptiemethode honderd procent betrouwbaar. Door overgeven, diarree en antibiotica kan het zijn dat de pil niet goed werkt. Bij elk ongelukje was natuurlijk ook een man betrokken, maar vaak wordt de vrouw hiervoor verantwoordelijk gehouden.
Teamwork
Een condoom als extra veiligheidscontrole is dus echt geen overbodige luxe. Mannen in een relatie kunnen ook samen met hun partner kijken welke anticonceptiemethode het meest geschikt is. Misschien is de pil, die je elke dag op dezelfde tijd moet slikken, niet de beste opte. Je kunt je partner ook helpen herinneren. Daarmee laat je ook zien dat het niet alleen haar verantwoordelijkheid is. Hetzelfde geldt voor het ophalen van het recept bij de apotheek of het meebetalen aan de kosten ervan. Anticonceptie wordt tot 21 jaar oud vergoed, maar gaat wel van het eigen risico af.
No strings attached?
Bij een onenightstand weet je als man niet zeker of zij anticonceptie gebruikt en dat goed doet. ‘No strings attached’ betekent niet dat je als man niet verantwoordelijk bent voor de eventuele gevolgen van een pleziertje. Zorgelijk: bij een onenightstand gebruiken vier op de tien jongens en mannen geen condoom. Blijkbaar vertrouwen ze erop dat de vrouw het wel goed geregeld heeft. Of praten ze van tevoren over anticonceptie? Over een soa maken deze jongens en mannen zich blijkbaar ook geen zorgen.
Aan de man brengen
Realiseren mannen zich het risico dat ze vader kunnen worden als ze anticonceptie helemaal aan de vrouw overlaten? Niet als ze nooit iets over anticonceptie hebben geleerd. Tijdens onze tour met de anticonceptiecamper waren veel jongens nieuwsgierig naar verschillende anticonceptiemethoden en stelden ze er vragen over. Als mannen meer weten over anticonceptie en wat zij kunnen doen om ongelukjes te voorkomen, is daar winst te behalen. Zolang de mannenpil er nog niet is.
Hulp bij kiezen van anticonceptie: www.anticonceptievoorjou.nl.
Bronnen: Seks onder je 25e 2017 en Seksuele Gezondheid in Nederland 2017.