Mild traumatisch hersenletsel (mTBI), vaak een lichte hersenschudding genoemd, kan ernstige gevolgen hebben voor iemands welzijn. Het wordt gekenmerkt door een kort bewustzijnsverlies gevolgd door een verminderde cognitieve functie. Deze aandoening gaat vaak gepaard met symptomen zoals hoofdpijn, vermoeidheid, depressie, angst en prikkelbaarheid, die samen het Post-Concussie Syndroom (PCS) worden genoemd. Gelukkig verdwijnen deze symptomen bij de meeste patiënten meestal binnen een paar weken.
Hoewel de CT-scan van het hoofd van oudsher wordt beschouwd als de gouden standaard voor het beoordelen van traumatisch hersenletsel (TBI) vanwege de hoge nauwkeurigheid bij het detecteren van intracraniële letsels, heeft deze methode aanzienlijke nadelen. Het is duur en de blootstelling aan straling is een punt van zorg, vooral omdat slechts ongeveer 12 procent van de patiënten met mTBI afwijkingen vertonen op CT-scans na een trauma. Deze uitdagingen hebben geleid tot een heroverweging van het gebruik van CT-scans bij deze patiënten met een laag risico en benadrukken de behoefte aan nieuwe benaderingen die het aantal scans verminderen zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de zorg.
Voor patiënten met een verdenking op mTBI die binnen 12 uur na het letsel op de spoedeisende hulp komen, blijft de CT-scan de modaliteit bij uitstek om klinisch relevant hersenletsel op te sporen. Er is echter een algemene overeenstemming dat er ruimte is voor verbetering in de behandeling van mTBI, omdat CT-scans te veel worden gebruikt en een derde kan worden vermeden.
Andere aanzienlijke gevolgen voor patiënten die onnodig worden bestraald zijn de wachttijden voor radiologie en de kosten. Patiënten die onder invloed zijn vormen ook een extra probleem, omdat ze vaak verdoofd moeten worden om een CT-scan te kunnen maken.
Innovatieve biomarkers, die kunnen worden gedetecteerd door middel van een eenvoudige bloedtest, bieden een revolutionaire en effectieve manier om de vroege detectie van licht traumatisch hersenletsel te verbeteren, met aanzienlijke voordelen voor de spoedeisende hulp. Met de implementatie van de Abbott Alinity mTBI test in de klinische praktijk, die een objectieve benadering van mTBI management mogelijk maakt en CT-scans uitsluit, verwachten professionals in de gezondheidszorg op verschillende manieren een impact te zien. Zo verwachten ze een vermindering van het aantal CT-scans, een sneller evaluatieproces, gestandaardiseerd patiëntmanagement, minder personeel en lagere kosten.
Door de mTBI-test te implementeren op de spoedeisende hulp (SEH), konden we de zorg voor patiënten met een GCS 13-15 (Glasgow Coma Scale (GCS) score van 13-15) beter plannen”, zegt Dr. Tancabel, consulent spoedeisende geneeskunde in het CHC Rijeka. “Ook zal het ons in staat stellen om mTBI-patiënten met een negatieve testuitslag veilig te ontslaan zonder dat er een CT-scan nodig is, waardoor de operationele efficiëntie van onze SEH verbetert.”
Een van de sterke punten van de test is de vermindering van het risico dat gepaard gaat met klinisch management dat vaak nodig is bij een groot deel van de mTBI-patiënten die op de SEH komen, zoals bedwelmde patiënten en patiënten met dementie,’’ zegt Dr. Pavletic. Pilotstudies leverden bewijs dat early adopters de Abbott Alinity i TBI-test al in de klinische praktijk gebruiken met als doel de evaluatie van patiënten met mTBI te verbeteren. Resultaten in individuele spoedeisende hulp afdelingen van ziekenhuizen suggereren dat, wanneer toegepast op mTBI-patiënten bij wie een CT-scan klinisch geïndiceerd zou zijn, de mTBI-test acuut traumatisch intracranieel letsel kan uitsluiten met zowel een hoge gevoeligheid als een hoge negatieve voorspellende waarde. Hierin moet worden opgemerkt dat de test niet bedoeld is om CT-scans of klinische beslisregels te vervangen, maar om te helpen bij de klinische besluitvorming door mTBI-management op de SEH te ondersteunen en te vergemakkelijken.
Martina Pavletic, internist en specialist in nefrologie en intensive care geneeskunde, heeft deze nieuwe aanpak geïmplementeerd in het University Hospital Rijeka in Kroatië, dat zorg biedt aan ongeveer 600.000 inwoners. In Spanje heeft medisch specialist Gemma Álvarez deze innovatieve aanpak geïmplementeerd in het Hospital Universitario Virgen de las Nieves, een van de grootste ziekenhuizen in Granada, dat verantwoordelijk is voor de gezondheid van 481.019 inwoners. Het ziekenhuis in Rijeka behandelt dagelijks drie tot vijf mTBI-patiënten, terwijl het ziekenhuis in Granada dagelijks vijftien dergelijke gevallen ziet. De introductie van de mTBI-test heeft volgens Álvarez voor aanzienlijke verbeteringen gezorgd. “Ten eerste is er een verbetering voor de patiënten: het verbetert de kwaliteit van de zorg. Patiënten kunnen zonder CT-scan met een gerust hart naar huis met objectieve testresultaten, wat geruststellend is.
Daarnaast worden patiënten minder blootgesteld aan straling door het weglaten van onnodige CT-scans. Ten tweede geeft het artsen meer instrumenten en vertrouwen bij het nemen van beslissingen en het elimineren van onnodige procedures. Ten derde heeft het een positieve invloed op de administratie en financiën: elke vermeden CT-scan betekent een besparing voor het gezondheidszorgsysteem, en het verkorten van de wachttijden leidt tot een grotere efficiëntie.”
Pavletic bevestigt deze voordelen en merkt op dat de test een grote invloed heeft op de veiligheid van patiënten. Ze benadrukt het belang van het verminderen van de blootstelling aan straling, vooral voor jongere en oudere patiënten. Vóór de implementatie van de mTBI biomarker werden patiënten met vermoedelijk hersenletsel vaak doorverwezen voor observatie, wat leidde tot lange wachttijden op de spoedeisende hulp. Met de nieuwe test kunnen patiënten met een negatief resultaat voor licht hersenletsel veilig naar huis worden gestuurd voor thuisobservatie, waardoor de gemiddelde wachttijd aanzienlijk is teruggebracht tot slechts drie uur. Alvarez Palvectic vertelt: “Het proces werkt 24/7. Er zijn varianten waarvoor we niet eens een laboratoriumtest nodig hebben; het kan worden opgenomen in de monsters van een regulier bloedonderzoek. Dat is belangrijk om te weten voor patiënten: het betekent niet dat er meer bloed moet worden afgenomen.”
Sinds de introductie van de test hebben beide ziekenhuizen aanzienlijke vooruitgang geboekt. In Granada hebben 111 patiënten baat gehad bij de mTBI biomarkers, waarvan er 33 geen CT-scan nodig hadden. Hierdoor is het aantal onnodige CT-scans met 30 procent gedaald, wat een besparing van duizenden euro’s oplevert. In Rijeka hebben de bloedbiomarkers ook geholpen om de verwerking van CT- en MRI-scanresultaten te versnellen, waardoor de efficiëntie van het ziekenhuis is verbeterd. Pavletic: “De bloed biomarkers zijn fascinerend voor de hersenen in het algemeen omdat de hersenen ons belangrijkste en meest complexe orgaan zijn. Hersenen staan gelijk aan wat en wie we zijn. Andere vakgebieden zoals psychologie kunnen ook baat hebben bij dergelijke bloedbiomarkers.”