Zo herken je aortaklepstenose sneller in gesprek met je arts

Langdurige vermoeidheidsklachten worden niet altijd gekoppeld aan hartproblemen. Huisarts Jim de Vos en patiënt Ben Arts delen hun ervaringen: “Raak niet in paniek, maar praat wel met je huisarts.” 

Jim de Vos

Huisarts

Gooise Huisartsen Blaricum

Klachten aan de hartklep ontstaan vaak geleidelijk: “Mensen hebben vaak jarenlang al vage vermoeidheidsklachten. Hun conditie blijkt al een flinke tijd achteruit te gaan”, vertelt huisarts Jim de Vos uit Blaricum. Hij zet zich in voor meer kennis over aortaklepstenose. “Maar liefst 1 op de 8 mensen boven de 75 jaar krijgt last van deze aandoening. Eerst worden ze kortademig, worden sneller moe of hebben pijn op hun borst. Maar klachten worden niet altijd herkend.” 

Want dat is wat er zes jaar geleden verkeerd ging bij Ben Arts (83).  “Ik dacht: wat word ik vroeg oud zeg!” lacht Ben. “Ik was altijd een stoere, sterkte kerel geweest. Onverwoestbaar! Maar nou moest ik tijdens het grasmaaien ineens uitrusten. Mijn krachten namen langzaam af.” Ben heeft zijn kortademigheid jarenlang afgedaan als normale ouderdomsklachten. Toch ging het bij Ben van kwaad tot erger. “Mijn overbuurman zag mij puffen en steunen. Hij zei: je hebt geen kleur meer in je gezicht, dit ben ik niet van je gewend.”.  Uiteindelijk kon Ben bijna niks meer. “Ik kon niet eens van het bed naar de badkamer lopen zonder tussendoor op de wasbak uit te rusten.” 

Een ruisje horen 

Volgens huisarts De Vos is het belangrijk om scherp te zijn op symptomen. “Bij mensen boven de zestig met vermoeidheidsklachten moet je altijd overwegen om naar het hart te luisteren. Als iemand voor een tweede of derde keer bij je terugkomt, neem dat dan serieus. Hoewel aortaklepstenose in het begin vaak weinig klachten geeft, kun je met een stethoscoop dan vaak al een ruisje horen. Dat is direct reden om door te verwijzen voor een echo.” En juist dat duurde bij patiënt Ben wat langer. De oorzaak werd aanvankelijk op de verkeerde plek gezocht. 

Ben: “Door mijn kortademigheid werden mijn longen onderzocht. Maar die longklachten waren een gevolg van het hart dat niet meer goed functioneerde.” Ook Jim de Vos ziet dat een versleten hartklep kan leiden tot allerlei andere problemen. “Aortaklepstenose is progressief. Wordt er niks aan gedaan, dan gaat het van kwaad tot erger. Je krijgt hartfalen. Dan wordt het gevaarlijk.”

Dat is er precies wat er bij Ben gebeurde: “Achteraf liep ik bijna 10 jaar lang met klachten rond. Ik denk dat als ik nog twee maanden had gewacht, ik er nu niet meer was geweest.” Daarom is voor patiënten belangrijk om goed voorbereid naar de huisarts te gaan, zodat die je sneller kan doorverwijzen naar de juiste plek. Toen Ben eindelijk in het ziekenhuis onder behandeling kwam van een cardioloog, was hij dan ook erg opgelucht: “Er werd eindelijk wat aan gedaan.”  

Een nieuwe hartklep 

Huisarts Jim de Vos legt uit dat aortaklepstenose goed te behandelen is. “De hartklep is verkalkt en sluit daarom niet meer goed. De klep kan met een openhartoperatie worden vervangen door een kunstklep. Zo’n klep kan heel lang mee, maar zo’n operatie is wel ingrijpend. Veel oudere mensen krijgen daarom een TAVI, een Transcatheter Aortic Valve Implantation. Dat is een veel minder invasieve behandeling via de lies. De TAVI duwt dan de oude hartklephartklep weg en neemt de functie over. Soms hoeft de patiënt zelfs niet eens onder narcose.” 

Volgens De Vos zijn de resultaten van zo’n TAVI indrukwekkend. En ook Ben heeft dat gemerkt: “Op donderdag kreeg ik de ingreep, die duurde maar twee uurtjes. De artsen hebben mij goed ondersteund, en met een grapje ervoor gezorgd dat ik rustig de narcose in ging. Toen ik wakker werd zei de cardioloog: het gaat nú al beter met u!”  

De volgende dag liep Ben urenlang te wandelen over de gang van het ziekenhuis, iets wat hij jarenlang niet had kunnen doen. Vier dagen na zijn operatie kon hij weer als vanouds zijn gazon maaien. “Ik voelde me in één klap 30 jaar jonger. Het was ongelooflijk!” Ben is opnieuw actief geworden. Zo doet hij zelfs 25 uur per week vrijwilligerswerk en rijdt weer rond op zijn fiets. ”Het is onvoorstelbaar hoe mijn leven veranderd is.” 

In gesprek blijven 

Huisarts Jim de Vos hoopt op meer bewustwording over aortaklepstenose. Daarom geeft hij webinars aan collega’s en deelt hij informatie via hartklepfalen.nl. Ook roept hij patiënten op om erover te spreken met de huisarts: “Als je klachten hebt, hoef je echt niet gelijk in paniek te raken. Maar het zijn die typische langdurige vermoeidheidsklachten die heel geleidelijk erger worden waar we alert op moeten zijn.” Ook Ben adviseert mensen met klachten om in dialoog te blijven met de huisarts. “De drempelvrees om naar de dokter te gaan is nog steeds groot. Maar doe het toch. Zo’n stethoscopisch onderzoek duurt twee minuten. Ik had het jaren eerder moeten doen.”