5 tips over schenken en erven

Veel grootouders willen iets nalaten aan hun kinderen en kleinkinderen. Wilt u dat ook, dan zijn daarvoor twee manieren: schenken en erven. Hieronder vind je tips over hoe u dat doet, welke keuzes u heeft en waar u op moet letten. 

1. Schenk alleen wat u kunt missen 

De meeste mensen bekijken niet of ze na de schenking zelf een voldoende grote financiële buffer overhouden. Ga eerst na of u op lange termijn al uw belangrijke zaken kunt blijven betalen, zoals zorgkosten en woonlasten. Tel daarbij op uw vakantie-uitgaven, autokosten en extra geld achter de hand om apparatuur te vervangen en tegenslagen op te vangen. Als u luxe uitgaven wilt blijven doen, hou daar ook rekening mee. Wat overblijft aan geld of spullen kunt u schenken. 

2. Voeg voorwaarden toe 

U kunt bij een schenking aangeven waarvoor het geld mag worden gebruikt, bijvoorbeeld voor rijlessen of woninginrichting. Wilt u nog meer zeggenschap houden? Schenk dan ‘onder bewind’: u stort uw geld op een rekening die op naam staat van de ontvanger, maar waarvan alleen iets kan worden opgenomen na uw toestemming. Of schenk ‘herroepelijk’ als u de mogelijkheid wenst de schenking terug te draaien. Of beschrijf dat uw schenking niet mag vallen onder het gemeenschappelijk bezit van de persoon aan wie u dat doet. Dan voorkomt u dat uw geld terechtkomt bij personen die u niet kent of waarmee u een minder goede band mee heeft. 

3. Stel meerdere testamenten op 

Wie van u erft, is wettelijk geregeld. Wilt u daar grote wijzigingen in aanbrengen, dan bent u verplicht via een notaris een overlijdenstestament op te stellen. Dat bent u ook wanneer u een executeur benoemt. Zonder notaris, via een codicil, kunt u persoonlijke zaken zoals boeken, kleding en niet te dure sieraden laten erven door specifieke personen of instellingen. Voor auto’s, fietsen, dure spullen of contant geld moet u wel naar de notaris. Uw wensen en doelen over uw persoonlijke en medische verzorging kunt u zelf vastleggen in een zorgverklaring. Uw levensverhaal, levenstestament, uitvaartwensen en alles over donorschap mag u ook zelf regelen. Dat bespaart u dus notariskosten. Door al uw wensen – niet alleen over uw erfenis – op papier te zetten, worden meer wensen vervuld als u daar zelf niet meer voor kunt zorgen. 

4. Alles in bewaring geven bij de notaris 

Dat u niet voor alles naar een notaris moet, kan voordelig zijn. Maar er is veel voor te zeggen toch uw wensen en doelen bij hem in bewaring te geven. Bijvoorbeeld door uw zorgverklaring, levenstestament en codicil als bijlage toe te voegen aan uw testament. Dat heeft veel voordelen. Zo is de kans het grootst dat de juiste personen op het juiste moment worden geïnformeerd over wat van belang is. Een notaris zorgt dat het testament niet wordt gestolen, uitlekt, zoekraakt, wordt verscheurd door een ontevreden erfgenaam of verloren gaat bij een brand. De notaris die u uw testamenten laat opstellen, stelt ook vast dat u wilsbekwaam bent. Dan rijst later nooit de vraag of alles wel echt volgens uw bedoeling is vastgelegd. 

5. Praat erover 

Als u niet meer leeft, blijven de vragen die uw dierbaren aan u willen stellen onbeantwoord. Waarom schenkt u wel iets aan het ene kleinkind en niet aan het andere? Waarom erft uw jongste kind dat schilderij en uw oudste alleen een geldbedrag? U hoeft uw keuzes over schenken en erven niet te verantwoorden, maar toch is het vaak nuttig om te vertellen waarom u wat doet of wat u van plan bent. Praten over uw beweegredenen biedt uw naasten de kans om vragen te stellen en naar u te luisteren. Dat lucht op en haalt de kou uit de lucht. Misschien voorkomt praten zelfs ruzie tussen uw erfgenamen als u er zelf niet meer bent. Want dat is toch het mooiste om achter te laten: een harmonieuze familie.