In Nederland wordt vaak nog lacherig gedaan over de overgang. Zonde, vinden gynaecologen Henk Oosterhof en Dorenda van Dijken. “Door de overgang gewoon te bespreken kun je veel leed besparen”.
Tijdens de overgang verandert het vrouwenlichaam waardoor een reeks aan klachten kan ontstaan. Henk Oosterhof is al 20 jaar gynaecoloog en heeft een speciale overgangspoli opgestart. “Tijdens de overgang ontstaat er een tekort aan oestrogeen. Overal in je lijf merk je dat: in je bloedvaten, je hersenen, je huid en je haar. Veel vrouwen krijgen een ‘blubberbrein’: concentratieverlies, stemmingswisselingen, een kort lontje. Voor sommige vrouwen zijn die klachten zó ernstig dat het hun leven ontwricht.”
“De overgang is eigenlijk een soort tweede puberteit waarin je vruchtbare periode wordt afgesloten,” vertelt Dorenda van Dijken, ruim 26 jaar werkzaam als gynaecoloog, ook bij haar eigen overgangspoli. “Vrouwen weten te weinig wat er dan gebeurt met je lijf. De overgang is een vorm van veroudering. Risico’s voor bepaalde kankers of hart- en vaatziekten komen dan naar de oppervlakte. Het is dus belangrijk dat je op tijd aan je gezondheid gaat werken. In de overgang verandert je stofwisseling bijvoorbeeld. Je moet dan echt wat meer op je voeding letten.”
Hormoontherapie
Gelukkig zijn er goede behandelingen. Van Dijken: “Hormoontherapie vult met lichaamseigen hormonen het oestrogeentekort aan. Daardoor verminderen klachten. Veel mensen denken dat hormoontherapie de kans op borstkanker vergroot, maar dat beeld klopt niet. Sterker nog: de therapie kan zelfs de kans op bepaalde kankers en hart- en vaatziekten verkleinen.”
Van Dijken heeft een multidisciplinaire poli voor overgangsproblematiek opgericht. Hier werken specialisten zoals een cardioloog, gynaecoloog en psychiater samen. “De overgang raakt veel aspecten van de gezondheid. Het is belangrijk om dat te onderkennen, en vrouwen niet van het kastje naar de muur te sturen.”
Bespreekbaarheid
Ook Oosterhof vindt dat we de overgang serieuzer moeten nemen. Hij heeft zich gespecialiseerd in overgangsklachten op het werk: “Uit mijn onderzoek bleek dat ruim een derde van het arbeidsverzuim door vrouwen in de leeftijd van 45-55 te wijten is aan de overgang. Dat is een enorme groep werkende vrouwen die we hard nodig hebben. Door de overgang te bespreken en je leven en werk net anders in te richten gaat de kwaliteit van leven enorm vooruit.”
Van Dijken: “Het is geaccepteerd dat we rekening houden met zwangerschapskwaaltjes. Maar als je slapeloze nachten hebt van de overgang moet je ‘niet zeuren’. Die mentaliteit moet veranderen. Door kleine aanpassingen te doen aan je werk word je productiever én gelukkiger.” Oosterhof: “In sommige culturen is er veel respect voor de ouder wordende, wijze vrouw. Daar kunnen we veel van leren. Vrouwen in de overgang zijn in de bloei van hun leven en we hebben er als maatschappij belang bij dat we de overgang normaliseren.”
