“Meer dan negentig procent van de vrouwen heeft last van de overgang”, stelt gynaecoloog dr. Henk Oosterhof. “Het overgrote merendeel van hen ervaart zodanig ernstige klachten dat het de kwaliteit van leven in grote mate beïnvloedt.”
dr. Henk Oosterhof
Foto: Franeker Fotograaf Jan Edwin Geertsma van Say Wad
“Blijf er niet mee rondlopen maar ga naar je huisarts of overgangsconsulente en vraag eventueel een verwijzing naar een overgangskliniek. Er is echt iets aan te doen. Het is weliswaar een natuurlijk proces maar dat wil niet zeggen dat je de klachten maar voor lief moet nemen. Daar kunnen ze veel te ernstig voor zijn.”
Invloed oestrogeen
Tijdens de overgang, zo rond het 45e jaar, neemt de productie van vrouwelijke hormonen af. De menstruatie wordt onregelmatig en stopt uiteindelijk volledig. “Als je lichaam minder oestrogeen aanmaakt, heeft dat grote gevolgen”, legt dr. Oosterhof uit. “Oestrogeen heeft invloed op het functioneren van je lichaam, op je hersenen, je hart, je bloedvaten en je botten.
Als je last hebt van de overgang, praat er dan over met je behandelend arts
Veel vrouwen hebben last van opvliegers en slapeloosheid, hebben minder zin in seks en vrijen doet soms pijn. Ook kun je je vaak moeilijk concentreren en komen depressieve gevoelens en stemmingsstoornissen veel voor. De overgang kan echt je leven beheersen.”
Meest logische oplossing
Het aanpassen van je levensstijl kan invloed hebben op hoe je de klachten ervaart. “Gezonde voeding, geen alcohol, niet roken, sporten, mindfulness of yoga kunnen zeker helpen. Maar de oorzaak is een hormoonprobleem en de beste behandelkeuze bij ernstige klachten is wat mij betreft dan ook hormonale substitutietherapie (HST)”, vindt dr. Oosterhof.
“Helaas is er in het verleden nogal negatief gedaan over hormoontherapie. Ook nu nog zijn er artsen die vinden dat de overgang erbij hoort en dat je de klachten dus maar voor lief moet nemen. Vreemd genoeg wordt dat niet gevonden bij schildklierproblemen of diabetes. Terwijl er dan ook iets in je lichaam niet goed functioneert. Zo is het ook met de overgang. De hormoonproductie stopt en de meest logische oplossing is om dan hormonen op een andere manier toe te dienen.”
Individuele aanpak
Er zijn diverse vormen van hormoontherapie. “Als je last hebt van vooral vaginale klachten dan zijn er middelen die je vaginaal inbrengt. Verder zijn er pillen, pleisters, crèmes, één spray en gels. Er is geen one size fits all. Het gaat echt om maatwerk. Iedere vrouw is immers anders en dus gaat het echt om een geïndividualiseerde aanpak. Daarbij wordt gekeken naar de gezondheid en naar klachten en ziektes die mogelijk in het verleden hebben gespeeld.
De overgang heeft vaak een enorme impact op de kwaliteit van leven
Aan de hand daarvan wordt dan een behandelplan opgesteld.” Over het algemeen geeft dr. Oosterhof de voorkeur aan een pleister of een spray die op de huid wordt aangebracht. “Als je kijkt naar mogelijke bijwerkingen dan is er bij oraal gebruik een licht verhoogde kans op trombose. Die bijwerking zien wij niet bij opname door de huid.”
Kwaliteit van leven
Uit onderzoek blijkt dat de voordelen van HST groter zijn dan de mogelijke risico’s. “Behalve dat het de klachten van de overgang vaak grotendeels wegneemt, heb je als je vlak na de laatste menstruatie begint ook nog eens minder kans op hart- en vaatziekten en minder kans op darmkanker. Het is een heel goede oplossing voor een heel groot probleem. Artsen behoren vrouwen beter te informeren over de behandeling van overgangsklachten en eventueel de mogelijkheden van HST zodat iedere vrouw zelf de keuze kan maken voor een betere kwaliteit van leven.”