Een hoorapparaat, dat kennen we allemaal wel. Maar wist je dat een cochleair implantaat (CI) ook uitkomst biedt bij (ernstig) gehoorverlies? Een gehoorexpert en een ervaringsdeskundige lichten toe.
Ruim 20 jaar lang drukte het progressieve gehoorverlies van Mary van Blerck (55) een flinke stempel op haar leven. Vanwege otosclerose gebruikte ze hoortoestellen, maar dat werd steeds minder effectief. Daardoor raakte ze steeds meer in een isolement, zo vertelt ze. “Op mijn werk lunchte ik vaak alleen, omdat de drukke bedrijfskantine te lawaaierig voor me was. Telefoneren werd steeds moeilijker en op feestjes voelde ik vaak me buitengesloten omdat ik gesprekken en grapjes niet meer mee kreeg.” Gehoorverlies is een stille handicap met een flinke impact, stelt Mary. “Omdat het onzichtbaar is, moet je steeds uitleggen wat je nodig hebt. Dat is kwetsbaar, intens en maakt ook eenzaam.”
Gehoorverlies en cognitieve achteruitgang
Ook Leo De Raeve benadrukt hoe ingrijpend gehoorverlies en doofheid is. Hij is directeur van het Onafhankelijk Informatiecentrum over Cochleaire Implantatie (ONICI) en bestuurslid bij het World Hearing Forum (WHO). “Hoe slechter je hoort, hoe harder je hersenen moeten werken om geluid te interpreteren en te compenseren”, legt hij uit. “En die impact gaat verder dan zwak spraak verstaan en extreme vermoeidheid. Mensen met gehoorverlies presteren minder op het werk en raken sneller geïsoleerd. Daarnaast toont onderzoek aan dat onbehandeld gehoorverlies leidt tot cognitieve achteruitgang. En zelfs het risico op dementie kan verhogen. Je krijgt namelijk minder auditieve prikkels binnen, wat het geheugen en de mentale scherpte beïnvloedt. Dat betekent niet dat je meteen dementie krijgt als je slechter gaat horen. Maar hoe langer je wacht met een gehooroplossing, hoe groter de impact op je cognitieve vaardigheden.”
Een cochleair implantaat als oplossing
Als hoortoestellen niet meer volstaan, kan een cochleair implantaat (CI) uitkomst bieden. “Dit kleine apparaatje wordt via een eenvoudige ingreep geplaatst en stimuleert direct de gehoorzenuw in het slakkenhuis,” legt Leo uit. “Je hoeft niet volledig doof te zijn om in aanmerking te komen. Als je nog maar 60 tot 70 decibel hoort en spraak verstaan lastig wordt, is een CI het overwegen waard. De WHO erkent het zelfs als een van de beste medische hulpmiddelen bij gehoorverlies.”
Meer kwaliteit van leven
Ook Mary besloot voor een CI te gaan. “Mijn werk draait om communicatie, maar zelfs met hulpmiddelen werd dat steeds moeilijker. Ook privé dreigde sociaal isolement. Ik voelde: als dit zo doorgaat, val ik om. Op aanraden van mijn arts ben ik daarom overstag gegaan. In de zomer van 2022 kreeg ik mijn implantaat.”
Een beslissing waar Mary nog altijd erg blij mee is. “Ik ben dol op muziek. Vroeger verstond ik de songteksten van liedjes niet, maar met mijn CI wél! Ook gesprekken volgen kost me nu veel minder energie. En het mooiste? Ik hoor de vogels weer fluiten!” Toch benadrukt ze dat een implantaat geen wondermiddel is. “Je moet wennen en leren omgaan met beperkingen. Zo kan ik nog steeds niet naar een groot stadionconcert, maar wel naar een kleinere zaal. Maar dat is oké; het belangrijkste is dat ik weer van muziek kan genieten. Drie maanden na de aansluiting van de processor ging ik naar een optreden van Tim Knol. Een memorabel moment!”
Beter gehoor voor iedereen
Mary benadrukt de winst die te behalen valt met een cochleair implantaat. “Als je in aanmerking komt, doe jezelf dan niet tekort”, zegt ze. “Wat niet wegneemt dat ik snap dat mensen twijfelen of het spannend vinden. Maar praat met ervaringsdeskundigen en informeer jezelf goed.” Ook Leo pleit voor betere voorlichting, maar ook een aangepaste regelgeving. “In Nederland en België wordt slechts één implantaat vergoed bij dubbelzijdig gehoorverlies. Dat is absurd! Mensen met slecht zicht krijgen toch ook een bril met twee glazen?” Het argument tegen dubbele implantatie is vaak de kosten, maar volgens Leo is dat kortzichtig. “Een CI bespaart op lange termijn juist zorgkosten: mensen blijven actiever, minder eenzaam en minder afhankelijk van zorg. Iedereen met ernstig gehoorverlies moet de kans krijgen optimaal te horen. Met één implantaat, maar liever nog met twee.”
Meer informatie
Benieuwd naar cochleaire implantatie? Surf dan voor meer informatie naar hoorweerhelder.nl
Leo De Raeve
Directeur ONICI en bestuurslid bij WHO
