Sümeyye werkt als praktijkondersteuner in een Haagse praktijk waar het overgrote deel van de patiënten van allochtone afkomst is. Veel zijn van Turkse afkomst, gevolgd door Marokkanen, Bulgaren en een grote groep van andere afkomst. Armoede, cultuurverschillen, werkeloosheid en taalachterstanden spelen een belangrijke rol bij de keuze van voeding. Hieronder lees je de vijf tips van Sümeyye.
Tip 1: Geef educatie over diabetes mellitus type 2
Educatie is een groot onderdeel van de begeleiding van diabetespatiënten. Het grotendeel van onze patiënten zijn analfabeet en hebben weinig inzicht over hun ziektebeeld. Het is aan de praktijkondersteuner om uit te leggen wat diabetes is, waardoor het veroorzaakt wordt en hoe het te behandelen is, zodat zij meer inzicht krijgen in hun ziektebeeld.
Daarvoor maken wij meestal gebruik van beeldmateriaal en tekeningen. Wij merken dat patiënten pas bewust bezig zijn met diabetes, wanneer zij goed begrijpen wat diabetes inhoudt.
Tip 2: Maak individuele zorgplannen
Etniciteit speelt in onze praktijk een belangrijke rol. Daar moet rekening mee gehouden worden. In sommige culturen eten mensen veel koolhydraten en bewegen zij weinig. Dat veroorzaakt diabetes en is lastig aan te passen.
Het is belangrijk om hiervan op de hoogte te zijn en te kijken naar wat wel mogelijk is. Natuurlijk behandelen we volgens de NHG standaard, maar het is daarnaast erg belangrijk om echt naar de patiënt zelf te kijken. Waar komt hij of zij vandaan? Wat is de achtergrond? Aangezien leefstijl zeer belangrijk is bij het behandelen van diabetes.
Bijvoorbeeld in een achterstandswijk hebben patiënten een lager inkomen waardoor zij sneller geneigd zijn om een pak meel te kopen en vervolgens een koolhydraatrijke maaltijd te maken in plaats van gezonde verse groenten omdat dit meer geld kost.
Tip 3: Richt je spreekuur zo in dat je voldoende tijd hebt voor patiënten
Welke taal iemand ook spreekt of waar iemand ook vandaan komt, het is belangrijk te luisteren naar het verhaal (sociale en emotionele toestand) van de patiënt. Pas dan kun je erachter komen wat er speelt en waarom iemand hoge bloedsuikers heeft. Dit kost meer tijd en vergt veel van jezelf. Daarom staat bij mij voor ieder consult een half uur ingepland.
In veel landen ga je met diabetes bijvoorbeeld gelijk naar een specialist. Daarom is het ook belangrijk om uit te leggen hoe de gezondheidszorg in Nederland werkt. Naast begeleiding van diabetes geven wij dus ook regelmatig toelichting over het Nederlandse zorgsysteem omdat wij ervan overtuigd zijn dat wij dan pas een vertrouwensband kunnen opbouwen met de patiënten waardoor onze adviezen gevolgd worden.
Tip 4: Maak gebruik van samenwerkingspartners
En hier bedoel ik mee leefstijlcoaches, diëtisten, diabetesverpleegkundigen, poh-ggz en collega praktijkondersteuners. Maak het jezelf niet te moeilijk. Als ik bijvoorbeeld ergens niet uitkom, dan overleg ik graag met mijn samenwerkingspartners.
Hierdoor krijg ik andere inzichten en dat helpt bij de behandeling van de patiënt. Uit recente onderzoeken blijkt ook dat stress grote impact heeft op diabetes, overleg met de poh-ggz en verwijs zo nodig door na overleg met de huisarts.
Tip 5: Blijf jezelf ontwikkelen
Dit is iets wat heel belangrijk is. Praktijkondersteuners moeten in ontwikkeling blijven, want ook diabeteswereld blijft in ontwikkeling. Je moet weten wat er allemaal ‘op de markt’ is. Ik doe dit door nascholing te volgen, in contact te blijven met andere praktijkondersteuners (netwerk), de industrie zoals het bezoeken van artsen. Zo blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen op het gebied van diabetes en kun je je patiënten efficiënter begeleiden.
Wil jij meer weten over het werk van praktijkondersteuners?
De NVvPO is de beroepsvereniging voor en door praktijkondersteuners en vertegenwoordigt de POH’er, de POH’er GGZ en de PVH’er. Ons beleid is erop gericht alle praktijkondersteuners, ongeacht hun achtergrond, te verenigen, te versterken en te vertegenwoordigen. Dat doen we door hen van noodzakelijke informatie te voorzien – onder meer via deze website – maar ook in de cao-onderhandelingen voor de cao Huisartsenzorg. Alle praktijkondersteuners en – in de toekomst – praktijkverpleegkundigen kunnen lid worden van de NVvPO.
