Nederland is aantrekkelijk als het gaat om zorginnovatie en -ondernemerschap. Hoe behouden we dat voor de toekomst? We spreken met Annemiek Verkamman, Managing Director bij HollandBIO en Carmen van Vilsteren, boegbeeld van de Topsector Life sciences & Health.
Nederland heeft een gunstig vestigingsklimaat voor zorg en innovatie. Hoe komt dat?
Van Vilsteren: “Er is een nauwe samenwerking tussen overheid, wetenschap en bedrijven. Al vroeg in het onderzoek wordt nagedacht over de vraag: hoe komt dit straks bij de patiënt terecht?”
Verkamman: “Nederlanders zijn dan wel direct, maar samenwerken en compromissen sluiten zit in onze genen. Onze stevige kennisbasis en ondernemende inborst sluiten mooi aan bij de behoeftes van biotechbedrijven.”
Hoe zorgen we ervoor dat dit zo blijft?
Van Vilsteren: “We moeten blijven investeren en inzetten op langdurige samenwerkingen.”
Verkamman: “Onderzoeks- en ontwikkeltrajecten zijn lang, risicovol en kostbaar. Toepassingen uit biotechnologie, of het nu insuline is of een behandeling tegen kanker, hebben wel effect maar het grootste deel van de opbrengsten ligt nog voor ons. Dus is een langetermijnvisie nodig. ”
Hoe draagt een intensieve samenwerking tussen verschillende sectoren bij aan de optimalisering van de zorg?
Verkamman: “Samenwerking tussen bedrijven en onderzoekers uit bijvoorbeeld biotechnologie en kunstmatige intelligentie leidt tot het beter en gerichter vastleggen van data en digitale zorg. Daarmee kunnen we beter diagnoses stellen, monitoren en bijsturen. ”
Van Vilsteren: “Nu met corona zie je hoe belangrijk een goede data-infrastructuur in de hele keten is: ziekenhuizen en andere instellingen moeten met elkaar samenwerken. Dat heeft direct impact op de patiënt.”
Wat zijn mogelijke obstakels bij het doorvoeren van innovaties in Nederland?
Van Vilsteren: “Het proces van goedkeuring, klinische studies en vrijgaven van geneesmiddelen, diensten of medical devices duren vaak lang. Vooral voor kleine bedrijven kan dat een obstakel zijn. ”
Verkamman: “Kennis blijft nog te vaak op de plank liggen. We kunnen drempels verminderen door in de wet- en regelgeving voor nieuwe toepassingen en behandelingen al rekening te houden met nieuwe technologie. Dat gebeurt nu al bij cel- en gentherapie, waarmee we ziektes als kanker beter kunnen behandelen.”
Hoe zorgen innovaties ervoor dat we de toenemende vraag aan zorg aan blijven kunnen?
Van Vilsteren: “Innovatie houdt de zorg toegankelijk, dankzij bijvoorbeeld preventie en vroegtijdige detectie. Maar ook door medicijnen en therapieën specifieker en effectiever te maken en de zorg te verplaatsen naar de thuissituatie.”
Verkamman: “Met nieuwe toepassingen kunnen we beter inschatten of en hoe een geneesmiddel of vaccin precies werkt. Met innovatie kunnen we overbehandeling en bijwerkingen voorkomen, waardoor de zorgvraag afneemt. ”
Welke positieve ontwikkelingen zijn door de coronapandemie versterkt?
Van Vilsteren: “Technieken die al langer bestonden worden nu volop ingezet. Afstandsconsulten, thuismonitoring: men staat er nu voor open. Ook is er steeds meer aandacht voor preventie en leefstijl.”
Verkamman: “Binnen een jaar zijn meerdere goedgekeurde vaccins beschikbaar gekomen. Dat kon alleen dankzij een goede samenwerking. Ook de vaccintechnologie van een Nederlandse farmaceut wordt nu uitgerold. Ons land heeft een hoogontwikkelde kenniseconomie met een van de beste zorgstelsels ter wereld. Laten we dat koesteren en toekomstige innovaties verwelkomen.”