Op ieder stoma-potje past een dekseltje

Met een stoma valt heel goed te leven. Toch ervaart 50 procent van de stomadragers huidproblemen. Gelukkig bestaan daar oplossingen voor. Stomadrager Jan van Maanen en stomaconsulent Jantien Teunissen lichten toe.

Jan van Maanen, u kreeg in 2021 een urinestoma. Hoe dat zo? 

“Zo’n acht jaar geleden trof ik op een ochtend bloed in de toiletpot aan. Uit onderzoek bleek dat ik een zeldzame blaastumor had. Plassen werd daardoor een ware lijdensweg; ik moest om de haverklap naar de wc, maar dat kostte me veel moeite. Twee jaar geleden zijn mijn blaas, prostaat en lymfeklieren verwijderd en werd een urostoma geplaatst. Helaas is tijdens de ingreep een beschadiging bij mijn endeldarm ontstaan, waardoor ik ook een colostoma kreeg. Daar heb ik veel ellende mee gehad. Gelukkig is deze stoma na de nodige operaties verwijderd; nu heb ik alleen nog een stoma voor mijn urine.” 

Hoe beïnvloedt zo’n urinestoma uw leven? 

“Eerlijk: de eerste paar maanden was het behoorlijk afzien en puzzelen. Zo heb ik veel pijn aan de huid ervaren. Uiteindelijk ben ik op aanraden van een medewerker van Convatec kneedbaar stomamateriaal gaan gebruiken. Dat helpt aanzienlijk! Want hiermee wordt het roosje van de stoma goed afgedicht en kan er geen urine meer terugkomen op de huid. Inmiddels gaat het voor 95 procent van de tijd goed. Ik geniet weer volop van het leven, en dat kan dus ook heel goed mét een stoma!” 

In alle eerlijkheid: de eerste paar maanden was het behoorlijk afzien en puzzelen

Jan van Maanen

Jantien Teunissen, u bent verpleegkundig stomaconsulent in het Slingeland ziekenhuis. Zijn huidissues veelvoorkomende problemen onder stomadragers? 

“Absoluut, denk dan aan roodheid, eczeem, ontstekingen en wondjes. Lekkage en jeuk komen ook geregeld voor, maar dat is eigenlijk meer ‘een gevolg van’. Want een kapotte huid, dat heeft een reden. Misschien trekt de patiënt zijn of haar huid niet goed op tijdens het vastplakken van het materiaal. Ook kan het door verkeerd stomamateriaal komen.” 

Hoe belangrijk is het juiste stomamateriaal en de juiste verzorging? 

“Dat is essentieel. Iedereen is uniek, dus het is een kwestie van uitvogelen welk stomamateriaal het beste bij je past. Zo’n 85 procent van onze nieuwe stomapatiënten kiest voor een ééndelig systeem. Van deze groep kiest bijna driekwart voor kneedbare stomamaterialen.” 

Iedere patiënt is uniek, dus je moet uitvogelen welk stomamateriaal het beste bij je past

Jantien Teunissen

Wat is het verschil tussen de reguliere knipbare stoma huidplaat en zo’n kneedbare variant? 

“Bij een knipbare huidplaat heb je een mal nodig. Deze moet goed rondom de stoma passen, zodat er geen huid zichtbaar is. Ook moet je de stoma in spiegelbeeld afmeten op je stomamateriaal, aftekenen en dan handmatig uitknippen. Dat is best wat werk en leidt vaak tot ‘gepruts’. Helemaal als je weinig gevoel ervaart in je vingers of grote, grove handen hebt. Met de kneedbare variant sluit de huidplaat naadloos aan rondom de stoma, zonder gedoe en zonder lekkages of irritaties. Wel zo handig!”

Wat zijn nog meer voordelen van zo’n kneedbare huidplaat? 

“Het versnelt het herstel, omdat er minder kans is op infecties en irritaties. Bovendien is het materiaal heel zacht en flexibel, dus je hebt meer draagcomfort. Daarnaast versterkt zo’n ‘kneedbare accordion’ het gevoel van zelfstandigheid en eigen regie van de patiënt. Wat wél zo prettig is natuurlijk! Ook voor de zorg heeft het voordelen. Omdat de patiënt sneller zelf aan de bak moet, is er significant minder thuiszorg  nodig. We zijn dan ook heel erg enthousiast over deze kneedbare stomamaterialen; het mes snijdt echt aan meerdere kanten!”