Ongelukken bij kinderen voorkomen? Niet alleen vermijden, maar ook leren omgaan met risico’s

Ruim 200 kinderen belanden dagelijks met verwondingen op de eerste hulp, waarvan meer dan de helft met ernstig letsel. Maar dit kan voorkomen worden. “Weet welke belangrijke mijlpalen er zijn in de ontwikkeling van je kind, hoe je ze herkent en wat je moet doen om jouw kind veilig te laten opgroeien.” 

Het aantal kinderen tussen 0 en 11 jaar dat dagelijks een ongeluk krijgt, is fors. “Iedere zes minuten belandt er een kind op de spoedeisende hulp”, zo duidt Mieke Cotterink, expert kinderveiligheid bij VeiligheidNL, kenniscentrum letselpreventie. “Dat blijkt uit cijfers die wij verzamelen via de Spoed Eisende Hulp-afdeling van ziekenhuizen. En dan hebben we het in meer dan de helft van de gevallen over ernstig letsel, zoals botbreuken, hersenschudding en verbranding. Opvallend is verder dat het bij kinderen van 0 tot 3 jaar het vaakst onder toezicht van de ouders gebeurt. Met vallen van de trap, een stoel of bank of een speeltoestel en verbranding door hete thee als meest genoemde oorzaak.”      

Ouders onderschatten wat hun kind al kan 

En dat is best opvallend. Want waar oudere kinderen veel meer ongelukken krijgen in de speeltuin, hun sport of op school, gebeuren de ongelukjes met de allerjongsten dus vooral thuis. “De ontwikkeling gaat zo razendsnel in het eerste levensjaar”, legt Mieke Cotterink uit. “We merken dat veel ouders onderschatten wat hun kind al kan. ‘Opeens’ ontdekken ze dat hun kind meer kan dan ze dachten, bijvoorbeeld omrollen op de commode, het optrekken aan het tafelkleed of het op de trap klimmen zodra ze kruipen. En in dat opeens-moment gaat het dan mis.”   

Maar ook blijkt uit onderzoek van VeiligheidNL dat veel ouders overschatten wat hun kind al snapt. “Veel ouders denken dat ze hun kind geleerd hebben wat niet mag omdat ze dat gezegd hebben. Maar kinderen jonger dan 2 jaar kunnen dat cognitief nog niet begrijpen. Kort gezegd is het grootste probleem dus dat ouders het kunnen van hun kind onderschatten, terwijl ze hun kennen overschatten. Hierdoor nemen ouders vaak te laat of geen maatregelen en houden geen (passend) toezicht.”  

Belangrijk is dus dat ouders zich bewust worden van dit alles en signaleren wanneer er een nieuwe fase aanbreekt. “Dat kan met onze Mijlpalen-check. Vervolgens is het zaak dat ouders een balans zoeken in beschermen en versterken. Wat zijn de risico’s waartegen het kind beschermd moet worden en wanneer biedt de ontwikkeling kansen om het kind te versterken? Want ongelukken voorkom je niet alleen door alle risico’s te vermijden, maar juist ook door kinderen bewust met risico’s om te leren gaan. Want met de juiste maatregelen kan veel leed voorkomen worden.”