Keel, neus & oren (afgekort tot KNO) vormen samen het hoofd-halsgebied en zijn daardoor betrokken bij veel zintuigen. KNO-klachten mogen daarom zeker niet onderschat worden.
Dat merkt ook prof. dr. Henri Marres, KNO-arts en voorzitter van de Nederlandse KNO-vereniging. “We zien vaak dat mensen denken dat klachten ‘bij het normale leven horen’. Zoals de griep, verkoudheid of hooikoorts”, legt Marres uit. Kinderen en volwassenen met klachten rondom slecht horen, duizeligheid, slikken, of infecties komen regelmatig niet verder dan de huisarts. Voor een deel van die klachten brengt dat risico’s met zich mee. “Heel veel klachten die niet of te laat door de KNO-arts worden onderzocht zijn vaak zo aspecifiek dat ze niet direct erkend worden – noch door de patiënt, noch door de huisarts – als een serieuze aandoening”, vertelt Marres.
Gevolg
Een voorbeeld van een aandoening waar klachten op kunnen wijzen, is bijvoorbeeld een tumor in de neusholte. Daarnaast is gehoorverlies de belangrijkste te beïnvloeden risicofactor voor het krijgen van dementie. Gelukkig biedt het dragen van hoorapparaten bescherming tegen deze cognitieve achteruitgang, doordat het de hersenen actief houdt in het dagelijkse leven.
Eenzijdige klachten zijn vaak alarmsymptomen voor de KNO-arts
Aankondiging
“Eenzijdige klachten zijn een belangrijke voorbode”, legt Marres uit. “Denk hierbij aan een eenzijdige neusverstopping of eenzijdige pijn aan een neusholte. Als het aan beide kanten zit, duidt het vaak op een relatief onschuldige aandoening. Maar eenzijdigheid duidt vaak op serieuzere KNO-klachten. Andere voorbeelden daarvan zijn gehoorverlies, keelpijn, opgezwollen klieren of bulten in de hals aan één kant.”
Achteruitgang
Roken en alcoholgebruik behoren tot de meest ongezonde gewoonten voor het hoofd-halsgebied. Maar ook goede gehoorbescherming mag niet onderschat worden – dat geldt voor alle leeftijden. “Dit gaat niet alleen op voor jongeren die straks weer op een festival staan of mensen die veel en te harde muziek luisteren via oortjes of een koptelefoon”, illustreert Marres. “Het geldt ook voor de huisvader die graag klust, boort of grasmaait. Ook dat zie je rond je vijftigste levensjaar terug in het gehoor. Dat huis-tuin-en-keukengebruik wordt enorm onderbelicht.” Ook bijzonder: zakenreizigers die veel in het vliegtuig zitten, krijgen vaak aantoonbaar een slechter gehoor. “Niet alleen geluiden met een hoge piek zijn schadelijk; ook geluiden met een lange toon zoals die nare ‘vliegtuigruis’”, legt Marres uit. “Ook dat vertaalt zich naar problemen rond het vijftigste levensjaar. Bijvoorbeeld dat iemand een vergadering niet meer kan bijwonen omdat hij of zij het niet meer goed meekrijgt.”
Impact
“Langzamerhand zie je steeds meer aanpassingen in het gedrag van mensen die slechthorend zijn. Namelijk dat ze minder makkelijk naar feestjes of andere sociale gelegenheden gaan, en daardoor steeds minder stimuli krijgen van buitenaf; zowel sociaal als in het actieve leven”, vervolgt hij. “Deze ‘vereenzaming’ sluipt erin zonder dat ze écht in de gaten hebben waardoor dat komt.” Gehoorverlies dient dus serieus genomen te worden. Het gaat zoals geschetst gepaard met een verminderde mentale stimulatie, isolatie, en uiteindelijke cognitieve achteruitgang. Kortom: onderschat KNO-klachten niet. Reden om dat met deze campagne te belichten.