Naast onze taken informatie verstrekken en lotgenotencontact faciliteren, is de derde hoofdtaak van patiëntenorganisatie Longkanker Nederland belangenbehartiging. Voor ons is het realiseren van vroege opsporing van longkanker een speerpunt. Het aantal patiënten dat jaarlijks overlijdt ten gevolge van longkanker is ongeveer even groot als dat van darm- borst- en prostaatkanker samen.
Ook de vijfjaarsoverleving is voor longkanker veel slechter dan voor de borstkanker, darmkanker en baarmoederhalskanker. Toch is er wel een bevolkingsonderzoek naar darm- borst- en baarmoederhalskanker en nog niet naar longkanker. Het is mogelijk dat niet iedereen vindt dat er een bevolkingsonderzoek naar longkanker moet komen.
Effectieve stoppen-met-rokenprogramma’s
Bij longkanker blijft de eerste associatie roken en dat je zelf de longkanker veroorzaakt hebt. Gelukkig is er tegenwoordig meer aandacht voor het feit dat mensen door de tabaksindustrie verleid worden om te gaan roken en dat stoppen met roken helemaal niet zo makkelijk is. Roken is zo verslavend dat ook bij mensen die willen stoppen dit vaak niet makkelijk lukt. Het Trimbos geeft aan dat jaarlijks 1 miljoen Nederlanders een stoppoging doen en dat ex-rokers vaak zes stoppogingen hebben gedaan voordat het ze lukte te stoppen met roken.
Dat wil niet zeggen dat wij pleiten om je daar als maatschappij dan maar bij neer te leggen. Nee sterker nog: we vinden dat een bevolkingsonderzoek naar longkanker hand in hand zou moeten gaan met het aanbieden van een effectief stoppen-met-rokenprogramma als je nog rookt en voor de screening komt.
Immers wanneer er longkanker geconstateerd wordt en je een behandeling ondergaat, is het effect en de kans op wegblijven van de kanker groter wanneer je niet meer rookt. En mocht je het geluk hebben dat er geen longkanker geconstateerd wordt, dan helpt stoppen met roken om te voorkomen dat je dit alsnog krijgt.
Er is dus wel werk te verzetten onder zorgaanbieders en verzekeraars om met elkaar te zorgen dat in beeld wordt gebracht wat de meest effectieve stoppen-met-rokenprogramma’s zijn en die voldoende en actief beschikbaar te stellen. En de programma’s waar na langere tijd een groot percentage van de mensen weer is gaan roken, niet meer aan te bieden en in te kopen.
NELSON studie
Dan is er nog discussie over de NELSON studie waarvan de eindresultaten recent zijn gepubliceerd in vakblad NEJM. De NELSON studie is een proefbevolkingsonderzoek onder ruim 13 duizend Nederlandse en Belgische mannen. Het is de eerste stap naar de mogelijkheid dat er in Nederland een bevolkingsonderzoek naar longkanker komt.
Echter critici zeggen het levert niets op: Er overleden namelijk ongeveer net zoveel mensen in de controlegroep als in de onderzoeksgroep, echter niet aan longkanker. En er wordt natuurlijk niet gepretendeerd dat er niemand meer zal overlijden, maar wel dat iemand met longkanker langer kan leven.
Voor ons is het belangrijkst dat longkanker normaal vaak pas wordt ontdekt in een stadium waarbij geen genezing meer mogelijk is. De NELSON studie waaruit het advies komt om jaarlijks een CT scan te doen bij een risicogroep, heeft als effect dat bij maar liefst 50% van de mensen uit de onderzoeksgroep longkanker al in stadium Ia wordt gevonden, waarbij genezing nog mogelijk is.
Zie ook de afbeeldingen uit de Factsheet van de onderzoekers van de NELSON studie:
Het is aan de Gezondheidsraad om de Minister een advies te geven over invoeren van een bevolkingsonderzoek naar longkanker. Daarvoor moet een aanvraag worden ingediend. Er is nog veel uit te zoeken en er zijn nog veel keuzes te maken. Er is nog een berg werk te verzetten. Hierin gaat het Erasmus MC de lead nemen. We hopen dat het lukt om dit samen met verschillende ziekenhuizen op te pakken. Met zijn allen staan we sterker om vroege opsporing van longkanker te realiseren in Nederland.
Lees meer informatie over het bevolkingsonderzoek op de website van Longkanker Nederland.