Wetenschappelijke studies leiden tot steeds meer behandelmogelijkheden voor de diverse vormen van kanker. Ziekenhuizen en patiënten doen er om meerdere redenen aan mee.
Je zou verwachten dat kankerpatiënten wel wat anders aan hun hoofd hebben dan meedoen aan wetenschappelijk onderzoek waarbij de werking van nieuwe geneesmiddelen of behandelmethodes worden getest. Toch is de bereidheid over het algemeen groot, weet oncoloog dr. Ankie van der Velden. “Zeker als het grote landelijke studies betreft. De meeste patiënten willen heel graag het nieuwe middel.”
Van der Velden moet vaak uitleggen dat deelname aan een gerandomiseerd onderzoek, zoals dat in vakjargon heet, geen zekerheid biedt over het wel of niet krijgen van de nieuwe behandeling. “Er is altijd een groep die de nieuwe therapie krijgt, en een groep die de huidige standaardbehandeling krijgt”, legt Van der Velden uit. “De deelnemers weten niet in welke groep ze worden ingedeeld. Dat is belangrijk om de effecten goed te kunnen vergelijken.”
Ervaring opdoen
Ziekenhuis Tergooi, waar Van der Velden werkt, doet regelmatig mee aan grote landelijke studies. “Het gaat dan om de laatste fase van wetenschappelijk onderzoek, waarin moet blijken of een nieuw middel of een nieuwe behandelmethode meerwaarde heeft ten opzichte van de bestaande standaardbehandeling. Het onderzoek wordt veelal gecoördineerd vanuit één van de universitaire medische centra in Nederland of in een samenwerkingsverband van Tergooi met meerdere ziekenhuizen.”
Voor een algemeen ziekenhuis betekent meedoen met het onderzoek dat er al ervaring wordt opgedaan met de nieuwe behandelmethode. “Tergooi is een opleidingsziekenhuis en het is belangrijk dat onze arts-assistenten ook met studies te maken krijgen. Daarnaast is voor een aantal tumorsoorten deelname aan wetenschappelijk onderzoek een voorwaarde om de behandeling te mogen uitvoeren”, tekent Van der Velden aan.
Meerwaarde voor patiënt
Gevraagd naar voorbeelden van middelen die na een succesvolle studie inmiddels in praktijk worden toegepast, noemt de oncoloog het onderzoek naar trastuzumab. “Daardoor hebben veel borstkankerpatiënten betere vooruitzichten. Op dit moment gaan bijvoorbeeld de ontwikkelingen voor de behandeling van prostaatkanker en beenmergkanker heel snel dankzij wetenschappelijk onderzoek.”
“Belangrijk is dat de nieuwe behandeling de kwaliteit van leven verbetert”, benadrukt Van der Velden ten slotte. “Je hebt er weinig aan als je met een nieuw middel drie maanden langer leeft, maar die drie maanden met veel pijn en ongemak op bed moet doorbrengen. Het moet echt meerwaarde hebben voor de patiënt.”
